BEŞİNCİ BÖLÜM

KERAHET VAKİTLERİ

Namaz kılması tahrimen mekruh, yani günah olan vakitler üç vakittir.

1)   Sabah vaktindeki mekruh vakit: Sabah tan yeri ağardıktan, güneş doğuncaya kadar olan vakittir. Bu vaktin içinde farzlar kılınırsa sahih olmaz, nafileler sahih olursa da tahrimen mekruh olur. Zaruret olursa sadece sabah namazının sünneti kılınabilir. Eğer sabah namazı kılınırken, güneş doğmaya başlarsa, bu namaz sahih olmaz.

2)   Öğle vaktindeki mekruh vakit: güneşin tam tepede olduğu vakittir. Bu vakte zeval vakti denir. Zeval vaktinde, yere bir çubuk dikilmiş olsa, çubuğun gölge boyu, en küçük olduğu zaman zeval başlar. Zeval ile birlikte gölgenin boyu büyümeye başlar. Nihâyet gölgenin boyu, çubuğun kendi boyunun iki misline ulaşınca, İmam-ı Âzam’a göre ikindi vakti başlar. Zeval vakti ile öğlen namazı vakti arasındaki sürede namaz kılınmaz. Mekruhtur.

3)   Akşam vaktinden önceki mekruh vakit: Güneş batmaya başladığından, kayboluncaya kadarki vakittir. Tahmini yirmi dakika kadar sürer. Bu vakitte hiçbir nafile namaz kılınmaz. İkindinin sünneti de kılınmaz. İkindinin farzı, zaruret ile gecikmiş ise kılınır. Bilerek geciktirmemek lâzımdır. İkindi namazı kılarken güneş batmaya başlarsa, bu namaz sahih olur. Kişi akşamı kıldıktan sonra, uçak ile batıya gitse ve gittiği yerde güneşin batışını görse, akşam vakti girince akşam namazını tekrar kılar.

Bu üç mekruh vakitte namaz kılmak mekruh olduğu gibi, sehiv secdesi ve tilâvet secdesi yapmak da mekruhtur.

İkindi namazının vakti, İmam-ı Âzam’a göre bir şeyin gölgesinin, kendisinin iki misli olmasıyla başlar. Diğer İmamların kavline göre ise, bir misli olmasıyla başlar. Türkiye’de ezan her iki görüşe göre okunduğundan, İmam-ı Âzam’a uygun olması için, yazın bir saat, kışın yarım saat kadar sonra kılmakla, Hanefi Mezhebine uyulmuş olur.

NAMAZLARI CEM ETMEK:

Namazları cem etmek demekle, ikindi ile öğlen namazını ve akşam ile yatsı namazını bir arada kılmak anlaşılır. Sabah namazı hiçbir zaman ve hiçbir mezhepte  cem edilmez.

Öğlen ve ikindinin cem edilmesi: Ya ikindi öne alınarak, önce öğlen arkasından ikindi beraber kılınır. Veya öğlen geri bıraktırılarak, önce öğlen arkadan da ikindi bir arada kılınır.

Akşam ve yatsının cem edilmesi: akşam vakti girince önce akşam, sonra yatsı bir arada kılınır. Veya akşam namazı tehir edilerek, yatsı vaktinde önce akşam sonra yatsı bir arada kılınır.

Cem ederken, öndeki namaz önce kılınmalıdır ve niyet ederken cem etmeye niyet ederek, niyetlenmelidir. Her iki namaz kesintisiz olarak bütün bir namazmış gibi kılınır.

Mâliki Mezhebinde: Seferde, hastalıkta, yağmurda ve gece çamurda namazları cem etmek caiz olur.

Şâfii Mezhebinde: Şartlarına uymak üzere, seferde, yağmurda cem edilebilir.

Hambeli Mezhebinde: Seferde, hastalıkta, kadının emzikli olması halinde, abdesti bozan özürlü hallerde, abdest ve teyemmümde zorluk çekenlerde, âmâ olanlarda, yer altında çalışarak namaz vakitlerini takipte zorlananlarda, canından, malından, namusundan korkma hallerinde, maişetine zarar geleceğinden çekinenlerde cem etmeleri caizdir.

Hanefi Mezhebinde: Cem etmek yoktur. Sadece Arafat’ta öğle ve ikindi, Müzdelife’de de akşam ile yatsı cem edilir. Ve cem etmek haccın gereğidir.