NAMAZIN MEKRUHLARI

Namazın mekruhları iki türlüdür: Tahrimen mekruhlar ve tenzihen mekruhlar. Tahrimen mekruh olanlardan, namazın içindeki vacipleri yani sünnet-i müekkedeleri yapmamak anlaşılır. Tenzihen mekruh olanlardan da yasak olduğuna dair bir delil olmadığı halde, yapılmaması iyi olanlardır.

Namazın mekruhları:

1)   Elbiseyi giymeyip, omzuna almak.

2)    Giysinin eteği, kolları sıvanmış olmamalı. Abdest alıp, sıvalı kol ile acele namaza durulmuş ise, yavaşça kollar indirilmeli, baş açılmış ise örtülmelidir. Erkeğin kısa kol ile namaz kılması ve kıldırması mekruhtur.

3)   Secdeye inerken, etekleri, paçaları kaldırmak mekruhtur.

4)   Abes, faydasız hareketler mekruhtur. Alın teri silinebilir, giysi üste yapışınca, avret mahalli belli olmasın diye el ile giysi bedenden ayrılabilir. Giysinin tozunu silkmek mekruhtur. Kaşınmak abes değildir. Fakat bir rükûnda eli üç defa kaldırmak namazı bozar.

5)   Namaza temiz ve güzel,elbise ile durmalıdır. İş elbisesi mekruhtur. Parası varsa namaz için giysi almalıdır.

6)   Ağızda kırâate (okumaya) mani bir şey bulunmamalıdır.

7)   Başı açık kılmak: Baş örtmeye önem vermediği için başı açık kılarsa mekruh, namaza önem vermediği için başı açık kılarsa kâfirlik olur. Ayak da çıplak olmamalı, temiz çorap giyilmelidir.

8)   Küçük veya büyük abdest sıkıştırırken veya yel zorlarken namaza durulmaz. Namazın içinde böyle bir durum olursa, namazı bozmak gerekir. Cemaati kaçıracak da olsa bozmak gerekir. Namaz vakti geçiyorsa veya cenaze namazı kaçıyorsa, mekruh olmaz.

9)   Erkeklerin uzun saçlarını ensede veya baş etrafında ya da tepede iple sarıp, toplaması mekruhtur. Eğer namaz içinde bunu yaparsa, namaz bozulur.

10)Namazın içinde iken secde yerindeki taşı toprağı el ile süpürmek, toplamak mekruhtur. Secde güçleşiyorsa, bir tek hareketle itelemek caiz olur. Doğru olan namazdan önce bakmak ve temizlemektir.

11)Camide safa girerken, namaza dururken, namaz içinde parmakları bükerek çıtlatmak mekruhtur.

12)Namaz içinde elini böğrüne koymak mekruhtur.

13)Başı, yüzü, gözleri etrafa çevirmek, bakmak tenzihen mekruhtur. Göğsü kıble yönünden çevirince namaz bozulur.

14)Teşehhüdde köpek gibi elleri dayayarak oturmak mekruhtur.

15)Secdede erkeklerin kollarını yere koyması mekruhtur. Sadece eller yere koyulur, dirsekler yere değmez. Kadınlar ise yere yayar.

16)İnsanın yüzüne karşı kılmak, uzak mesafede bile olsa mekruhtur. Arada sırtı dönük biri olursa mekruh olmaz.

17)Namaz sırasında içeri giren biri selâm verince, başı ile, eli ile cevap vermek mekruhtur. Çok önemli olan bir suale, nâçar kalınırsa başı ile eli ile yani işaret yolu ile cevap verebilir. Fakat başkasının sözü ile denileni yaparsa meselâ yer değiştirirse namaz bozulur.

18)Namazda ve haricinde esnemek mekruhtur. Çok gerekirse kıyamda ise sağ elin dış yüzü ile; diğer rükûnlarda ve namaz haricinde sol elin dış yüzü ile ağız örtülerek, esneme yapılır.

19)Gözleri yummak, tenzihen mekruhtur. Zihin dağınıklığı için yumuluyorsa, olabilir.

20) İmamın mihrâbın içinde durması mekruhtur.     Ayakları dışarıda kalmalıdır.

21)İmamın cemaatten yarım metre yüksekte durması mekruhtur.

22)İmamın aşağıda durması da mekruhtur.

23)Öndeki safta boş yer varken, arkadaki safta durulmaz. Öne sığılmıyor ise, rükû’a kadar biri beklenir. Kimse gelmez ise konuya vâkıf olduğundan dolayı kızmayacağına güvendiği birini, önden arkaya çeker. Böyle biri yoksa yalnız durur.

24)Üzerinde sûret (canlı resmi) bulunan elbise ile kılmak mekruhtur.

25)Sûret, namaz kılanın başında, önünde ise mekruhtur.

26)Âyet ve tesbihatı namazın içinde iken eli ile saymak mekruhtur. Kalbi ile veya hissettirmeden (yanında olanlara bir hareket hissi vermeden) parmak uçları ile sayabilir.

27)Sokma ihtimali olan yılanı ve akrebi öldürmek caizdir. Sol ayakkabı ile öldürmek müstehabdır.( güzeldir). Cinnî olan beyaz yılanı da öldürmek caizdir.

28)Oturanların ve ayakta duranların arkalarına doğru namaz kılmak, konuşsalar bile mekruh değildir. Bir kimsenin yüzüne karşı veya yüksek sesle konuşanların sırtına karşı kılmak mekruhtur.

29)Muma, kandile, lâmbaya karşı, harp aletlerine karşı, uyuyan veya yatan kimseye karşı kılmak mekruh değildir. (yüzü dönmüş olmak üzere).

30)Seccadenin secde edilmeyen yerinde canlı resmi olursa, mekruh değildir. Secdede câmi resmi veya mübarek yerlerin resimleri varsa, orada namaz kılmak caiz değildir.

31)Başından yere kadar tek bir örtüye bürünerek kılmak mekruhtur.

32)Tepesi açık sarık ile kılmak mekruhtur.

33)Ağzını, burnunu örterek kılmak, tahrimen mekruhtur. Gözlük, eldiven, maske; alın, burun ve ellerin yer ile temasına mani olduğu için mekruhtur.

34)Özürsüz boğazından balgam çıkarmak mekruhtur. Ağızda hasıl olan kan veya kusmuk, ağız dolusu değilse, namazı da abdesti de bozmaz. Ağız dolusu ise bozar.

35)Amel-i kalil; yani bir eli  bir veya iki kere oynatmak mekruhtur. Isıran biti, pireyi öldürmek caiz, ısırmayanı tutmak ve öldürmek mekruhtur. Bunların ölüsünü veya dirisini mescide bırakmak haramdır.

36)Namazın sünnetlerinden birini terk etmek, mekruhtur. Müekked sünneti terk etmek tahrimen mekruh, müekked olmayan sünneti terk tenzihen mekruhtur.

37)Zaruretsiz, çocuk kucakta namaza başlamak mekruhtur. Zaruret varsa (meselâ namaz vakti geçiyorsa ve çocuğa bakacak kimse yoksa) ve çocuğun üstü temiz ise mekruh olmaz.

38)Kalbi meşgul eden, huşû’u gideren şeyler yanında, ve arzu duyulan yemek karşısında kılmak mekruhtur.

39)Farz namazı kılarken, özürsüz duvara veya bir yere dayanmak mekruhtur. Eğer dayanma zarureti varsa, nafilede dayanılabilir.

40)Rükû’a eğilirken ve kalkarken elleri kulaklara kaldırmak mekruhtur.

41)Kırâati rükû’a eğildiğinde tamamlamak mekruhtur.

42)Secdelere ve rükû’a imamdan önce başını koymak ve kaldırmak mekruhtur.

43)Kabristan, hamam, kilisede namaz kılmak, necaset olma ihtimali yüzünden mekruhtur. Üstü açık necasete karşı da mekruhtur.

44)Kabre karşı kılmak mekruhtur.

45)Teşehhüdlerde sünnete uygun oturmamak, özrü yoksa tenzihen mekruhtur.

46)İkinci rekâtta, birinci rekâttan üç Âyet uzun okumak mekruhtur.

47)Namazın önceki rekâtında okunan zamm-ı sûreden sonra, sonraki rekâtta okunan sûre, Kuran’daki sırasına göre daha sonra gelen sûre olmalı ve iki rekâtta okunan sûrelerin arasında iki veya daha çok sûre olmalı. Arada bir sûre var ise mekruhtur. Ancak okunmayan bu sûre, önceki sûreden en az üç âyet daha uzun ise okunmayıp, atlanması mekruh olmaz.

48)İkinci rekâtta, birinci rekâtta okunan sûreden bir üstte yer alan sûreyi okumak mekruhtur. Kasten yapılmazsa mekruh olmaz. Bununla beraber okunmaya başlanmışsa terk edilmez. Nafilelerde mekruh olmaz diyenler de vardır.

49)Kıyamda sünnet miktarı (3 Âyettir) Kur’an okuduktan sonra bir şaşırma veya tutukluk olursa, başka bir Âyet’e veya sûreye geçmeden, hemen rükû’a geçmelidir.  Eğer sünnet miktarı okumamışsa, başka bir Âyet’e geçilebilir.

50)Bir namazda bir Âyet tekrarlansa veya bir sûre aynı rekâtta iki defa okunsa ya da aynı sûre ayrı iki rekâtta okunsa: Bu namaz eğer nafile namaz ise mekruh olmaz. Farz namaz ise, sûreyi unutmak veya başka sûre bilmemek gibi bir özür yoksa, mekruh olur.

51)Birinci rekâtta “Nâs” sûresi okunsa, ikinci rekâtta başa dönüp okumaktansa, bu sûreyi tekrar etmek uygun olur. Ancak kişi hatim ile namaz kılıyorsa, birinci rekâtta Felâk, Nâs okumuş ise, ikinci rekâtta Fatiha’dan sonra Bakara Sûresinden bir miktar okur.

52)Yanılmak suretiyle, lâfız yanlış okunduğunda, manâ değişirse namaz bozulur. İsterse bu değişmiş olan lâfzın benzeri Kuran’da mevcut olsun.

53)Namaz kılanın önünden geçmek tahrimen mekruhtur. Namaz kılanın secdesi ile ayaklarının arasındaki kısımdan geçilmez. Büyük arazide, açık alanda veya büyük mescitte namaz kılınıyorsa, secde mahallinin daha ötesinden geçilebilir. Yasak olan yerden geçmek haramdır. Sütre olmazsa hüküm böyledir. Eğer sütre varsa arkasından geçilebilir. Dört mezhep imamı ittifak ile, namaz kılan kimsenin önünden geçmekle namaz kesilmez ve iptal edilmez demişlerdir.

Namaz kılanın önünde sütre edinmeyi terk etmesi de mekruhtur.