MUKİT (el-Mukît) (41)
Bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratıp,veren
“Kim iyi bir işe vesile olursa, bu iyilikten onun da nasibi olur. Kim bir kötülüğe aracı olursa, bu kötülüğün vebalinde mutlaka ona da bir pay vardır.Allah her şeyin karşılığını vericidir” Nisa 85
Bu isim Kur’anda sadece tek Âyette geçer.
Bu kelimenin manâsı azıkları yaratıp bedenlere gönderen demektir.Azık bedenin hayatta kalmasını sağlayacak miktardaki yiyecek demektir. Azıklar, iki türlü mütâlaa edilir:
- Her türlü yiyecek ve içecekler: Bunlar beden için gereklidir.
- İlim ve marifetler (Allah’ı bilme ilmi): Bunlar da kalpler içindir.
Rezzâk ismi, daha önce bahsedildiği gibi rızıkları veren manâsınadır. Mukît ismi ise Rezzâk isminden daha geniş kapsamlıdır, özele aittir. Meselâ, Mukît ismi ile bir kişiyi rızıklandırdığında o kişi yemek yemese de, su içmese de Allah ilim ve kudreti ile bu kişinin kalbini besler, bu kişi de rızka ihtiyaç duymaz. Hz. Peygamberimiz(s.a.v.) , birkaç günlük orucu bozmadan tutmuş ve eshabına “siz bu hale heves etmeyin, Rabbim beni besler” demiştir. Rezzâk ismi, genele aittir.
Bu ismin insanda tecelliyatı zordur. Ama olabilir. Bu ismin yansıdığı insan, eli ile bedenlerin azıklanmasına sebep olur, dili ile de kalplerin rızıklanmasına sebep olur.
Eli ile bedenlere azık dağıtmak daha kolaydır. Lâkin kalpleri beslemek, rızıklandırmak zordur. Bu kâmil kişiler kendi kalpleri rızıklanmadan, başka kalplere rızık vermeye sebep olamazlar. Kendi kalplerinin rızıklanması ise âfakî ve enfüsî olur. Âfaki olan, rızıklanma kendinin dışından gelen ilhamlardır ve Allah’ın ilim ve kudret sıfatları ile sıfatlanmış olmak sebebiyle gelir. Peygamberlerin emrine rüzgar, fırtına ve bulutların verilişi gibi. Enfüsî olanlar ise, his ve düşünce âlemini arı duru hale getirmekle elde edilir.
Bu hal kalbde, ilim ile, marifet nûrunun parlamasıyla olur. Bu rızıklanma kişinin nefsine yönelip, iç âleminde yolculuk yaparak nefis muhasebesini daimi yapmasıyla ele geçer.