VEKİL (el-Vekîl) (53)
Kendisine güvenilip, dayanılan
Kur’an-ı Kerim’de 14 Âyette kullanılır:
1) 12 Âyette tek başına ve “vekil” manâsında kullanılır: Âl-i İmrân 173/ Nisâ 81,132,171 / Hûd 12 / Yusuf 67 / İsrâ 2, 65/ Ahzâb 3,48 / Zümer 62 / Müzzemmil 9/ En’âm 102
2) İki Âyette tek başına ve “şehid” manâsında kullanılır: Yusuf 66 / Kasas 28
3) Müminlerin gerekeni yapıp, sonra işlerini Allah’a havale etmesi: Mü’min 44’de: “…ben işlerimi Allah’a havale ediyorum” şeklinde geçer.
4) Allah’ın “vekîl-i mutlak” olduğunu ve O’na dayanmayı bildiren Furkan 58 / Talâk 3
5) İnsanlar hakkında kullanılmamış; sadece bu vekil ismini alamayacakları hakkında kullanılmıştır: Nisa 109. Âyette: “Haydi siz dünya hayatında onları savundunuz, peki ya kıyamet günü Allah’a karşı onları kim savunacak, onlara kim vekil olacak?”
Kelime manâsı , bir işin birine havale edilmesi anlamındadır. Allah bütün işler kendisine havale edilendir.
“ Onlar öyle kimselerdir ki, halk kendilerine (insanlar size karşı ordu hazırladılar, o halde onlardan korkun) dedi de, bu onların imanını arttırdı ve (Allah bize yeter, O ne güzel vekildir) dediler.” Âl-i İmrân 173
“Benden başkasını vekil edinmeyin” İsrâ 2
“ Hem biz ne diye Allah’a güvenip dayanmayalım ki bize dosdoğru yolları O göstermiştir. Bize yaptığınız eziyetlere elbette katlanacağız. Tevekkül edenler dahi yalnız Allah’a güvenip,dayanmakta sebat etmelidir.” İbrahim 12
“ Allah bana yeter, O ne güzel vekil” Âl-i İmrân 173
“ Allah’a güvenip dayan. Vekil olarak Allah kâfidir.” Ahzâb 3
“ Allah kuluna kâfi değil mi? Seni (Habibim), O’ndan başkalarıyla korkutuyorlar. Allah kimi saptırırsa, onun yolunu bir doğrultucu yoktur.” Zümer 36
“ Size söylemekte olduklarımı yakında hatırlayacaksınız. Ben işimi Allah’a ısmarlıyorum. (havale ediyorum). Çünkü Allah kullarını çok iyi görendir.” Mü’min 44
“ Allah O’dur ki, kendisinden başka hiçbir tanrı yoktur. Onun için iman edenler ancak Allah’a tevekkül edip, dayansınlar.” Teğabün 13
“….Kim Allah’a tevekkül edip, dayanırsa ; O kendisine kâfidir….” Talâk 3
“ De ki: O rahmeti bütün yarattıklarını kapsayan Allah’tır ki biz O’na iman ettik ve ancak O’na güvenip,dayandık (tevekkül ettik)….” Mülk 29
“ Ölümsüz ve daima diri olan Allah’a güvenip, dayan!….” Furkan 58
Allah her işte güvenilecek, sığınılacak , yardım istenecek tek mercidir. Bu isim ile, hem kullarının işlerini eksiksiz ve tam olarak görür, hem de Zâtı itibariyle, kalplerin O’na mütevekkil olmasına tek lâyık olandır.
Bu isimden kula düşen pay ise iki türlüdür: Birincisi kendi işlerinde Allah’tan başka bir vekil bilmez. Her iş için tek müracaat yerinin O olduğunu bilir. Kimseye ricacı olmaz, kimseden beklemez. Diğeri kendisine havale edilen işleri kendi işleri gibi kabul ederek samimiyetle ve büyük bir alâka ile uğraşır. Kendi işlerini esas yere havale ettiği gibi, başkalarının işlerini de aynı mercie havale eder. Bu arada gerekli sebepleri de kullanır. Bütün bunları yaparken de hiçbir menfaat beklemez. Karşılıksız ve menfaatsiz yapar.